گرمازدگی چیست ؟ چرا اتفاق می‌افتد ؟
گرمازدگی یک مشکل جدی است . زمانی که درجه حرارت محیط بالای 35 درجه برسد و این دما کنترل نشود موجب گرمازدگی در افراد به ویژه در سالمندان و کودکان می‌شود.
بدن برای تنظیم دمای خود ، از طریق تعریق عمل می‌کند. و اگر آب کافی برای تعریق نداشته باشد دچار مشکل می‌شود و با کاهش فشار خون ، کاهش اکسیژن رسانی به سلول‌ها ( هیپوکسی ) و در نهایت کما و مرگ روبرو می‌شود.
کم آبی بدن ، باعث توقف عملکرد اندام هایی مثل کلیه ، کبد و قلب می‌شود . بنابراین در صورت بروز گرمازدگی ، باید بلافاصله و در همان دقایق اولیه مراحل درمانی را انجام داد و گرنه عواقب خطرناکی از جمله آسیب دیدن کلیه‌ها در انتظار فرد گرما دیده است. در صورت رفتن به مکان خنک و نوشیدن مایعات سرد ، اگر مشکل برطرف نشد باید حتما به پزشک مراجع کرد. در گرما زدگی این هیپوتالاموس است که عملکردش دچار اختلال می‌شود بنابراین برای بهبود عملکرد آن ، در درجه اول باید غذاهای دریایی ، سبزی‌ها ، انواع کلم و کاهو که به تامین مواد معدنی مناسب و اسیدهای چرب ضروری کمک می‌کنند مورد استفاده قرار بگیرند.
علائم گرمازدگی چیست؟
نشانه‌های گرمازدگی بسیار زیاد است علائمی مانند : تهوع و استفراغ ، ضعف و خستگی ، درد عضلات ، رنگ پریدگی تب ، سرگیجه، ، ادرار نارنجی ، سردرد و اسهال ، خشکی دهان و پوست، بزاق چسبنده ، چشم‌های فرورفته ، تحریک پذیری ، نبض ضعیف ، و افت فشار خون، همراه است که در برخی مواقع همه آنها با هم در یک فرد گرمازده دیده می‌شود.
به درمان گرما زدگی با مواد غذایی توجه داشته باشید.
استفاده افراد از مواد غذایی در هر فصلی تا حدودی باید تغییر پیدا کند. به طور مثال در فصل تابستان باید خوراکی‌هایی استفاده شوند که سبب کاهش دمای بدن می‌شوند و برای جلوگیری از گرمازدگی مفید هستند.
توصیه‌های مفید برای جلوگیری از گرمازدگی
- در هنگام اوج گرما بهتر است از خوردن نوشیدنی‌های گرم بپرهیزیم همچنین نوشیدنی‌های کافئین دار مانند قهوه و چای که مدر است و سبب از دست دادن آب بدن می‌شود توصیه نمی‌شود. زیرا همزمان با از دست دادن مایعات در بدن ، سدیم و املاح نیز دفع می‌شود که حتی با خوردن آب نیز قابل جایگزین نیست .
- از نوشیدن مایعات شیرین خودداری کنید . با توجه به اینکه هضم قند نیاز به آب دارد بنابراین وجود قند در مایعات باعث دفع آب بدن می‌شود و همین امر در فصل گرما مشکل زاست.
- به این دلیل که نوشیدنی‌های گازدار دستگاه گوارش را به هم می‌ریزند بهتر است مورد استفاده قرار نگیرند .
نوشیدنی های مفیدی که می‌توان برای پیشگیری از گرمازدگی در برنامه روزانه تابستان استفاده کرد .
برای سلامت بدن و کاهش عوارض گرما در فصل تابستان بهتر است خوردن مایعات فراموش نشوند . گرچه مصرف نوشیدنی‌های بدون قند بیشتر توصیه می‌شود و برای کاهش وزن نیز مفید هستند اما استفاده مداوم آب ممکن است باعث دلزدگی یا افت فشار شود بنابراین خوب است در این فصل از میوه‌های تازه برای درست کردن نوشیدنی‌های سالم استفاده کرد و یا شربت های با کیفیت موجود در فروشگاه‌ها را مورد مصرف قرار داد.
برخی از شربت های مفید برای فصل گرما که می‌توان مصرف کرد و لذت برد .
- شربت سکنجبین : یکی از نوشیدنی‌های مناسب برای فصل گرم سال که از مادرها و مادربزرگ‌ها درباره خواص آن بسیار شنیده‌ایم شربت سکنجبین است.
- شربت خاکشیر : شربت خاکشیر علاوه بر درمان تب و تسکین التهابات پوستی و کهیر مانع گرمازدگی نیز است و به خاطر ویتامین C موجود در آن برای درمان بیماری‌های برونشیت ، تب ، عوارض سرخچه ، سرخک و مخملک نیز بسیار موثر است.
- شربت زرشک
زرشک تازه به عنوان تصفیه کننده خون ، نوشیدنی بسیار پرطرفدار در فصل تابستان است. این میوه دارای خواص زیادی از جمله کاهش کلسترول خون ، کاهش قند خون، تقویت معده ، رفع سوء هاضمه ، درمان زخم معده و رماتیسم است که همیشه مورد توجه بوده است.
برای درمان گرما زدگی از چه غذاهایی باید استفاده کرد ؟
برای کنترل گرمازدگی می‌توان از غذاهایی که باعث عملکرد بهتر هیپوتالاموس می‌شود استفاده کنند مثل مصرف غذاهای دریایی ، سبزی‌های سبز برگ ، انواع کلم و کاهو که به تامین مواد معدنی مناسب و اسیدهای چرب ضروری کمک می‌کنند.
در صورت روبرو شدن بدن با کم آبی شدید ، آب بهترین چیزی است که جذب بدن می‌شود و توصیه می‌شود . حداقل ۶ لیوان آب نوشیده شود البته نباید نوشیدن به یکباره صورت بگیرد . بلکه باید به تدریج و با فاصله باشد تا بدن بتواند آن را جذب کند .
خوردن برخی میوه‌ها مانند : گلابی ، خیار ، انگور ، طالبی و هندوانه که سرشار از آنتی اکسیدان‌های ضروری هستند سبب خنک ماندن بدن در فصل تابستان می‌شوند مصرف این میوه‌ها به خاطر داشتن ذخیره آبی زیاد در خود سبب می‌شوند تا بدن در مواجهه با گرما، آب کافی داشته باشد.
یکی دیگر از چیزهایی که توصیه می‌شود مصرف لیمو ترش است. ترکیب شربت آب لیمو با نعنا می‌تواند به کم کردن دمای بدن در هنگام اوج گرفتن گرما کمک می‌کند.
مصرف دانه‌های لعاب‌دار تخم شربتی نیز بهترین راه حفظ آب بدن است.
عرقیاتی که برای گرمازدگی مناسب هستند و خواص درمانی دیگر نیز دارند .
- عرق گل محمدی : گلاب یکی از عرقیات مورد پسند ایرانی‌هاست که در هر خانه‌ای یافت می‌شود و مصرف خوراکی و غیر خوراکی دارد . خواص این عرق بسیار زیاد است مصرف خوراکی آن برای قلب و اعصاب بسیار موثر است و مصرف غیر خوراکی آن برای کاهش درد چشم ، تمیز کردن پوست کاربرد دارد .
- عرق بیدمشک : با توجه به استرس‌ها و اضطراب‌های جامعه امروز چندان دور از تصور نیست که در باکس کمک های اولیه در بیشتر خانه‌ها قرص های آرامبخش و خواب آور موجود باشد و همین مسئله نگران‌کننده و قابل تأمل است. اما توصیه‌ای که در این مورد باید مورد توجه قرار گیرد استفاده از عرق بیدمشک به عنوان آرامش بخش و خونساز طبیعی است که به تقویت قلب و معده نیز کمک می‌کند. همچنین در رفع دردهای عضلانی هم موثر است.
- عرق کاسنی : عرق کاسنی مناسبت‌ترین عرق برای روزهای گرم سال و درمان گرمازدگی است که حرارت بدن را تسکین می‌دهد. با مصرف یک استکان از آن قبل از غذا تب فرد گرمازده پایین می‌آید علاوه بر این ها باعث تقویت پوست می‌شود و کاهش دهنده کلسترول خون بالاست .
- عرق آویشن : آویشن به عنوان یک گیاه خوش بو با طبیعت گرم مصرف زیادی دارد استفاده یک استکان از آن بعد از هر غذا باعث کاهش دردهای مفصلی می‌شود. عرق آویشن به عنوان اشتها‌آور و ضد نفخ خاصیت ضدعفونی کنندگی مجاری تنفسی را هم دارد.
- عرق رازیانه : در کنار عرق‌های دیگر از خواص گیاه رازیانه نباید غافل بود با استفاده یک استکان از آن بعد از هر وعده غذایی اشتهای شخص افزایش می‌یابد و با طبیعت گرم و خشکی که دارد ، قاعده آور و ادرار آور است و به نابودی سنگ‌های مثانه و کلیه کمک می‌کند.
- عرق خارشتر : گرچه گیاه خارشتر شتر مزه خوشایندی ندارد و بد بو و بدمزه است اما موثرترین دارو برای سنگ کلیه و مثانه است به تصفیه خون و کبد کمک می‌کند و برای رفع تب و لرز هم قابل استفاده است.
- عرق گل گاوزبان : یکی از گیاهان پر طرفدار عرق گل گاو زبان است که سرشار از خاصیت و خواص طبیعی است به عنوان ضد عفونی کننده دستگاه گوارش ، نقش نشاط آور هم دارد . استفاده آن قبل از خواب ،باعث می‌شود رنگ چهره و پوست شفاف و روشن‌تر شود .
- عرق نعناع : یکی دیگر از عرقیاتی که در فصل گرما به خاطر داشتن طعم ملایم و بوی خوش مورد استفاده قرار می‌گیرد ، عرق نعناع است . این گیاه به خاطر داشتن طبیعت گرم و خشک رفع کننده نفخ شکم ، دل پیچه و دل‌درد است . همچنین خاصیت اشتها آوری نیز در این گیاه وجود دارد .
- عرق بهارنارنج : از عرقیات خوراکی دیگر عرق بهارنارنج است. می توان با مصرف آن به تقویت اعصاب کمک کرد ، آرامش را برای خود به ارمغان آورد و در بیخوابی های طولانی مدت شبانه خواب راحتی داشت.
- عرق شاتره : تعدادی از افراد به دلیل شرایط کاری خاص مجبورند مدت زمانی طولانی را زیر آفتاب و گرمای مستقیم خورشید کار کنند که همین امر باعث کم آبی بدن و از دست رفتن رطوبت آن می‌شود . توصیه می‌کنیم برای رفع چنین مشکلی مصرف عرق شاتره را در برنامه غذایی خود داشته باشند . چون عرق شاتره به خاطر خاصیت درمانی گرمازدگی ، حرارت بدن را تعدیل کرده و به رفع نارسایی‌های کبدی کمک می‌کند. البته برای تصفیه کردن خون نیز بسیار مفید است .
آفتاب سوختگی پوست چیست و در چه مواردی رخ می‌دهد .
آفتاب به عنوان یکی از منابع انرژی در کنار فواید زیادی که برای انسان داشته مضراتی نیز در نور آن برای پوست کشف شده که قابل چشم پوشی نیست . خورشید به خاطرداشتن پرتوهای فرابنفش (UV) به پوست آسیب وارد می‌کند از جمله آفتاب سوختگی که از قرار گرفتن در معرض خورشید حاصل می‌شود. نشانه آفتاب سوختگی قرمز ، گاه متورم و دردناک شدن پوست است که درجه آن نسبت به خفیف یا شدید بودن آن متفاوت است.
در صورت قرار گرفتن مداوم در معرض نور شدید خطر ابتلا به سایر آسیب‌های پوستی و برخی بیماری‌ها افزایش پیدا می‌کند ، که توصیه می‌شود از کرم های ضدآفتاب مخصوص پوست های حساس و از کرم‌های روزانه با عیار محافظتی بالا برای قسمت‌هایی که سریع تر دچار آفتاب سوختگی می‌شوند ، مانند بالای قفسه سینه، گردن، بالای پا، شانه‌ها، گوش‌ها و پوست سر مورد استفاده شود .
تیرگی یا قرمزی پوست ، درد ، حساسیت ، خارش ، تورم و تاول که از نشانه‌های آفتاب سوختگی می‌باشد و نوع شدید آن می‌تواند باعث ایجاد شوک حتی منجر به مرگ شود .
اقدامات مورد نیاز در هنگام آفتاب سوختگی :
قبل از هر چیز در نظر داشته باشید که در صورت بروز آفتاب سوختگی ، بهتر است از لوازم آرایشی استفاده نشود و محل آفتاب سوخته را با مواد آرایشی نپوشانید.
زیرا برای درمان ، حتما باید منافذ پوست باز باشد تا بتواند نفس بکشد ، اما استفاده از این مواد نه تنها همه منافذ را می بندد بلکه خطر عفونت پوستی یا واکنش آلرژیک را نیز افزایش می‌دهند و علاوه بر آفتاب سوختگی مشکلات دیگری را نیز برای شما پیش می‌آورند.
استفاده از کمپرس آب سرد :
قبل از استفاده هر چیزی برای درمان آفتاب سوختگی ، ابتدا باید پوست ملتهب را خنک کرد این کار را با نشستن در مقابل کولر یا گذاشتن کمپرس آب سرد بر روی پوست می‌توان انجام داد.
درمان با مواد غذایی را به جای مواد شیمایی در نظر بگیرید .
- بلغور : با خیساندن بلغور خشک در پارچه توری و اضافه کردن چند تکه یخ به آن را بر روی نقاط ملتهب کمپرس کنید. و هر ۲ تا ۴ ساعت این کار را انجام دهید.
- شیر بدون چربی : مخلوط یک فنجان شیر کم چرب با چهار فنجان آب و چند تکه یخ را برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کمپرس کنید، این کار را هر ۲ تا ۴ ساعت تکرار کنید.
- نشاسته ذرت : با افزودن آب به نشاسته ذرت خمیر به دست آمده را مستقیما روی محل آفتاب سوختگی قرار دهید.
- کاهو : جوشانده برگ های کاهو را پس از آبکش کردن ، چند ساعت در یخچال نگهداری کنید تا سرد شود سپس با پارچه تمیز به آرامی روی پوست فشار دهید و بمالید.
- ماست : ماست یکی از خنک کننده ها و التیام دهنده آفتاب سوختگی می‌باشد آن را روی نقاط آفتاب سوخته بمالید سپس با آب سرد بشویید .
چند نکته‌ای که هنگام آفتاب سوختگی پوست ، باید از آن اجتناب کرد .
صابون زدن ، تحریک پوست با مالش بیش از حد ، خشک نگه داشتن پوست ، کندن یا خاراندن پوست از مواردی هستند که باید از انجام آنها به شدت دوری کرد .
بنابراین در صورتی که مبتلا یه این عارضه شدید نکات بهداشتی و مراقبتی را انجام و اجازه دهید پوست به شرایط عادی برسد . معمولا 3 تا 6 ماه طول می‌کشد تا پوستتان به حالت طبیعی برگردد. در این مدت به هیچ وجه نباید لایه رویی پوست کنده شود ، زیرا پوست جدید بیشتر از همیشه حساس است .
پس به توصیه‌ها عمل کنید و پوست را در مقابل خورشید محافظت نمایید تا به پیری زودرس مبتلا نگردید چرا که آفتاب سوختگی‌های مکرر روند پیری پوست را سرعت می‌بخشند و باعث به وجود آمدن ضایعات پوستی مانند لکه‌های پوستی می‌شود در نهایت هم می‌بینیم که این لکه‌ها گاهی زمینه ساز سرطان پوست می‌شوند .
دیدگاه خود را بنویسید