روز جهانی مارمولک

 روزهای عجیبی در تقویم جهانی وجود دارد و یکی از این روزها 14 آگوست است که به عنوان روز جهانی مارمولک ثبت شده است.
نام گذاری این روز پیام زیست محیطی دارد. در چنین روزی برنامه هایی اجرا می­شود که از آن جمله می­توان به برگزاری مراسماتی در موزه های علمی، باغ وحش ها و مراکزی که با محیط زیست در ارتباط هستند، اشاره کرد.
دسته بزرگی از خزندگان مارمولک نام دارند. مارمولک ها انواع مختلف و گونه های متفاوتی به نام­های ایگوانا، گیردلد، کورکودیل، مارمولک شبانه، آگامید، تگو و گریود، مارمولک زرهی، بی­گوش، مارمولک بزمجه، تمساح، باسیلیسک دارند.
تقریبا بیش از 6000 نوع مارمولک وجود دارد که از جنگل های انبوه تا بیابان های سراسر جهان غیر از قطب جنوب یافت می­شوند. کوچک ترین آن­ها دسته ای از آفتاب پرست­ها هستند و بزرگ ترین آن­ ها با طول 3 متر اژدهای کومودو نام دارد. مارمولک­ها عموما گوشت خوار هستند اما از عنکبوت­ ها، حشرات، مورچه­ ها، ملخ ­ها و پستانداران کوچک نیز تغذیه می­کنند.

مارمولک  ها چگونه از خود محافظت میکنند ؟
 

راه­های حفاظت مارمولک­ها در زمانی که احساس خطر می­کنند ابزاری مانند زهر، استتار، خونریزی واکنشی و جدا کردن دم از خود است که به این عمل خودوابری می­گویند. مارمولک ها قدرت بینایی بالایی دارند طوری که رنگ­ها را می­بینند و حس بویایی قدرتمندی نیز دارند. سطح بدن آن­ها از فلس پوشیده شده است. مارمولک های نر برای قلمرو و مارمولک های ماده با یکدیگر می­جنگند و فقط در دوران جفت گیری در کنار هم قرار می گیرند.
بعضی از افراد معتقدند دم مارمولک ها حاوی سمی به نام سیانور است و زمانی که احساس خطر می­کنند برای دفاع از خود دم شان را عمدا جدا کرده تا شکارچی با خوردن آن بر اثر سم موجود مسموم شود اما اینکه دم مارمولک سمی است هیچ پایه علمی ندارد.
 مارمولک این کار را می­کند تا بتواند راحت تر حرکت کرده و طعمه شکارچی نشود علاوه بر این دم جدا شده به دلیل خاصیت عصبی و عضلانی که دارد حرکت می­کند و با جنبیدن، توجه شکارچی را به خود جلب می­کند در نتیجه فرصت خوبی برای فرار مارمولک پیش می­ آید. درجه حرارت بدن مارمولک ها با توجه به دمای محیط متغیر است به همین دلیل در همه مناطق وجود دارند از بیابان های گرم و خشک گرفته تا سواحل، مناطق مرطوب یا حتی ارتفاعات کوهستان یافت می­شوند.

دلایل وجود مارمولک ها در خانه چیست؟

• وجود سوسک، عنکبوت و یا حشرات کوچک موجب پیدا شدن سر و کله مارمولک ها می­شود زیرا همه این موجودات ریز غذای مارمولک ها هستند.
• ظرف نشسته در آشپزخانه موجب آلودگی می­شود و باعث جمع شدن حشرات در این ناحیه می­شود و مارمولک ها را به این محیط دعوت می­کند. 
• قسمت های تاریک منزل را مرتب تمیز کنید زیرا این قسمت ها محل تجمع مارمولک ها خواهد بود. این موجودات علاقه ی خاصی به پنهان شدن در مکان های تاریک دارند. 

اگر به هر دلیلی این موجود را در منزل مشاهده کردید با روش های زیر می­توانید آن­ها را دور کنید: 

• نفتالین _ مارمولک ها از بوی تند نفتالین متنفر هستند کافی است قرص های نفتالین را در قسمت های مختلف خانه قرار دهید.
• پودر قهوه _ مقداری پودر قهوه را با تنباکو ترکیب کنید و به صورت گلوله های کوچک درآورید و در قسمت های مختلف منزل قرار دهید این ترکیب باعث تهوع شدید مارمولک می­شود و موجب فرار کردن این موجود از آن محل می­شود.
• پوست تخم مرغ _ زمانی که تخم مرغ ها را استفاده می­کنید پوستشان را دور نریزید و در مکان هایی که مارمولک مشاهده کرده اید بگذارید زیرا مارمولک ها از پوست تخم مرغ متنفرند.
• سیر و پیاز _ بوی تند سیر یا پیاز موجب آزار مارمولک ها می­شود. سیر یا پیاز را در قسمت های ورودی منزل مثل درب و پنجره قرار دهید تا مانع ورود آن­ها به منزل شود. 
• پر _ مارمولک ها با دیدن پر می­ترسند و به منزل شما وارد نمی­شوند زیرا بهترین شکارچی مارمولک پرندگان هستند. 
• اسپری حشره کش _ این اسپری نه تنها برای از بین بردن حشرات مناسب است و از تجمع مارمولک­ها جلوگیری می­کند بلکه روی خود مارمولک هم تاثیر گذار است و سبب از بین رفتن این موجود می­شود. 

مارمولک ها را نکشید!

اگر مارمولکی در منزل خود مشاهده کردید بهتر است که او را از بین نبرید و فقط به بیرون از منزل هدایتش کنید زیرا مارمولک ها در چرخه محیط زیست بسیار مفید هستند. خون سبز برخی از مارمولک­ها موجب درمان بسیاری از بیماری انسان­ها از جمله مالاریا و زردی شدید می­شود. علاوه بر این اگر این موجودات نباشند تعداد حشرات بسیار زیاد می­شود و موجب آسیب های زیست محیطی جدی می­گردد برای مثال شاهد حمله ملخ ها به مزارع می­شویم. در نتیجه با توجه به مطالبی که در این متن با آن آشنا شدید یافته ها نشان می­دهد که وجود مارمولک­ها در طبیعت برای محیط زیست مفید است به همین دلیل فعالان محیط زیست این تاریخ را در تقویم جهانی روز جهانی مارمولک نام گذاری کرده اند.